به گزارش خبرنگار مهر، ایران در خرداد ۱۳۹۸ با تصویب مجلس رسماً به اتحادیه اوراسیا پیوست؛ هر چند که هنوز شرایط عضویت رسمی در نشست شورای حکام این اتحادیه فراهم نشده و ایران تا زمانی که همه شرایط عضویت از جمله تعرفه ترجیحی تجارت میان ۵ کشور عضو را اجرایی نکند، امکان عضویت رسمی را ندارد، اما به هر حال با توجه به امضای تفاهم نامه عضویت در این اتحادیه مهم اقتصادی در آسیای میانه و شمال اروپا و همچنین تصویب مجلس شورای اسلامی برای الحاق به آن، تقریباً سخت‌ترین مراحل عضویت در آن به اتمام رسیده است.

نیم میلیارد نفر جمعیت اوراسیا؛ خواهان محصولات کشاورزی ایران

اتحادیه اوراسیا در همسایگی ایران با ۵ کشور روسیه، بلاروس، ارمنستان، قزاقستان و قرقیزستان با مجموعاً ۲۰ هزار کیلومتر مربع مساحت و حدود نیم میلیارد نفر جمعیت، یکی از بکرترین و جذابترین بازارها و همچنین از نظر سلایق خوراکی، از نزدیکترین کشورها به محصولات کشاورزی ایران هستند.

گل و گیاهان زینتی، خرما، محصولات صیفی، آبزیان و انواع میوه‌ها، بیشترین تقاضای خرید از سوی کشورهای اتحادیه اوراسیا از تولیدکنندگان ایرانی است؛ اما با توجه به بُعد مسافت، کمبود کانتینرهای یخچالدار، زیاد بودن زمان فصل سرما و یخبندان در بنادر شمال دریای خزر و طولانی بودن فواصل شهرها در این کشورها به خصوص در کشورهای شرق دریای خزر، سایر شقوق حمل و نقلی به خصوص دریایی و جاده‌ای را برای صادرات محصولات کشاورزی و دامی ایران به اوراسیا از جذابیت انداخته است.

به خصوص که احتمال فساد محصولات غذایی در صادرات به این کشورها (به جز ارمنستان) در حمل جاده‌ای بالاست. از سویی نیز حمل و نقل هوایی به دلیل گران بودن هزینه سوخت، صرفه اقتصادی ندارد.

موافقت مجلس با برابری یارانه سوخت صادرات محصولات کشاورزی با هزینه سوخت مسافری

با این حال در بودجه ۱۴۰۰ با تصویب مجلس (در ۱۰ اسفند ماه امسال) یارانه به سوخت حمل بار هوایی میوه و محصولات کشاورزی اختصاص یافته و هزینه حمل بار برای این نوع محصولات با یارانه سوخت هزینه حمل مسافر، برابری می‌کند.

متن کامل بند الحاقی به تبصره یک ماده واحده لایحه بودجه ۱۴۰۰ به این شرح است:

سازمان برنامه و بودجه موظف است به منظور حمایت از توسعه صادرات محصولات کشاورزی به ویژه به کشورهای همسایه و اتحادیه اوراسیا، نسبت به تأمین مالی حمل و نقل هوایی (محاسبه قیمت سوخت هواپیماهای باری حامل محصولات کشاورزی به مقاصد فوق معادل با نرخ سوخت تحویلی به هواپیماهای مسافربری) به میزان ۲۰ درصد اعتبارات جوایز و مشوق‌های صادراتی، و همچنین ۲ هزار میلیارد ریال از محل درآمدهای حاصل از حقوق ورودی اقدام نماید. شیوه‌نامه نحوه پرداخت این اعتبارات با همکاری وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صمت (سازمان توسعه تجارت ایران) تدوین می‌شود.

رئیس کمیسیون کشاورزی: به مسافران آنتالیا سوخت یارانه‌ای می‌دهند اما محصولات کشاورزان روی زمین مانده است

اقدامی که به گفته سید جواد ساداتی نژاد، رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس موجب رشد و توسعه صادرات محصولات کشاورزی خواهد شد.

ساداتی نژاد ادامه داد: در حوزه‌های انتخابیه تک تک نمایندگان با محصولات روی زمین مانده مواجه هستیم که در حال خراب شدن است؛ یکی از مسیرهایی که می‌تواند این مشکل را حل کند استفاده از حمل و نقل هوایی برای کشورهای اوراسیا و همسایه است، این مسئله می‌تواند کشاورزی ما را نجات دهد.

رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس تصریح کرد: امروز حتی به فردی که می‌خواهد به آنتالیا برود نیز یارانه سوخت داده می‌شود اما اگر هواپیمای باری بخواهد محصولات باری ما را به کشورهای همسایه منتقل کند، هیچ یارانه‌ای دریافت نمی‌کند و بنزین آن با نرخ آزاد محاسبه می‌شود در حالی که در همه جای دنیا به صادرات کشاورزی یارانه اختصاص پیدا می‌کند.

دبیر انجمن ایرلاین‌ها: با اتحادیه‌های گل و گیاه و محصولات گلخانه‌ای توافق کرده ایم

مقصود اسعدی سامانی دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی نیز در گفت وگو با خبرنگار مهر از همکاری انجمن شرکت‌های هواپیمایی با اتحادیه سراسری تعاونی‌های گل و گیاه محصولات گلخانه‌ای و صنایع و خدمات وابسته برای کاهش نرخ سوخت حمل و نقل بار هوایی خبر داد و گفت: بر اساس پیشنهادی که در قالب لایحه بودجه ۱۴۰۰ در مجلس به تصویب رسید، با همکاری انجمن شرکت‌های هواپیمایی و پیگیری‌های اتحادیه محصولات گلخانه‌ای و صادرکنندگان محصولات کشاورزی انجام شد.

وی افزود: قطعاً از زمانی که بودجه به صورت قانون دربیاید و قابلیت اجرا داشته باشد (در صورت تصویب شورای نگهبان، از اول فروردین ۱۴۰۰) این قانون نیز اجرایی خواهد بود و حمل و هوایی میوه و تره بار و محصولات کشاورزی و گلخانه‌ای با سوخت یارانه‌ای انجام می‌شود.

دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی، پیگیری‌های کمیسیون کشاورزی مجلس برای رونق حمل و نقل بار هوایی محصولات گلخانه‌ای و کشاورزی در تصویب این پیشنهاد در قالب لایحه بودجه، ستودنی عنوان کرد.

رئیس کل گمرک: کارگوی هوایی بهترین راه صادرات محصولات کشاورزی به اوراسیا

سید مهدی میر اشرفی رئیس کل گمرک ایران نیز در گفت وگو با خبرنگار مهر درباره صادرات به اوراسیا اظهار کرد: «شفافیت» نقش به سزایی در ارتقای سلامت اقتصادی صادرات و واردات به اوراسیا دارد و می‌تواند در استفاده ما از موقعیت جغرافیایی خدادادی که داریم، مؤثر باشد.

وی درباره صادرات میوه و سبزی به روسیه و بلاروس گفت: در حال حاضر اگر بخواهیم محصولات کشاورزی به اوراسیا صادر کنیم، ۷ تا ۱۰ روز به طول می‌کشد و محصول طراوت و تازگی خود را از دست می‌دهد در همین خصوص با گمرک کشورهایی که عضو اوراسیا نیستند ولی در مسیر صادرات ما به روسیه قرار دارند مانند آذربایجان، همکاری بسیار خوبی داریم.

میراشرفی با اشاره به حذف ترانشیپمنت (تخلیه کالا از کامیون‌های ایرانی به کامیون‌های آذربایجانی در مرزهای دو کشور) در تبادلات تجاری ایران و آذربایجان تصریح کرد: در حال حاضر محصولات کشاورزی ایران با کامیون‌های ایرانی به اوراسیا حمل می‌شوند همچنین در بین راه، کشورهایی که کنترل‌های که انجام می‌دهند، در فصل زمستان سبب یخ زدگی و در تابستان سبب فساد محصولات کشاورزی ایرانی که در حال صادر به اوراسیا هستند، می‌شود.

وی ادامه داد: برای همین استفاده از کشتی‌های رو-رو (row-row) را در حمل دریایی در دستور کار قرار داده ایم و کشتی‌های دارای کانتینرهای یخچالدار، به داخل کشتی سوار می‌شوند؛ ما با دو کشور روسیه و قزاقستان، حمل محصول با کشتی‌های رو-رو را در دستور کار داریم. روسیه مهم‌ترین کشور اوراسیا است و از اصلی ترین شرکای تجاری ماست؛ با حمل دریایی دیگر شاهد تأخیر و تعلل در اعزام کالا و فساد محصولات کشاورزی نخواهیم بود.

وی در خصوص مذاکره با شرکت‌های هواپیمایی برای صادرات محصولات کشاورزی به اوراسیا گفت: ما در مباحث کالاهایی مانند گل که باید در همان روز تولید به روسیه صادر شود و سایر کالاهایی که باید در حداقل زمان به مقصد برسد، حمل کارگوی هوایی پیشنهاد شده که یکی از اصلی ترین مشکلات آن، قیمت سوخت هوایی است.

میراشرفی با اشاره به رفع این مشکل با مصوبه مجلس گفت: دو راهکار حمل هوایی برای گل و حمل دریایی برای سایر محصولات کشاورزی جهت صادرات با کیفیت محصولات کشاورزی در دستور کار است.

بازار روسیه آماده پذیرش گل و گیاهان ایرانی است

رئیس کل گمرک ایران تأکید کرد: در خصوص گل و گیاه کشور روسیه به دلیل اقلیم سردی که دارد، در اکثر ماه‌های سال، توانایی تولید ندارد؛ همچنین به دلیل فاصله زیادی که با سایر کشورهای تولیدکننده گل دارد، امکان واردات از سایر کشورها را ندارد بنابراین بازار روسیه یک بازار بالقوه برای صادرکنندگان گل و گیاه است.

وی از مذاکره با شرکت‌های انجمن شرکت‌های هواپیمایی و شرکت ملی پخش ایران از سوی سایر دستگاه‌های ذی ربط از جمله وزارت صمت و کشاورزی برای کاهش سایر هزینه‌های صادرات هوایی محصولات کشاورزی و گل و گیاه به روسیه خبر داد.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از صداوسیما، عباس قبادی اظهار داشت: در حال حاضر در ۲۶۰ نقطه تهران در قالب میادین میوه و تره بار این محصولات با قیمت مصوب عرضه می‌شود.

وی گفت: ضمن این که توزیع میوه دولتی هم آغاز شده و پرتقال و سیب زرد با نرخ کیلویی ۱۱ هزار و ۸۰۰ تومان و سیب قرمز با نرخ ۸ هزار و ۹۰۰ تومان در حال عرضه است.

معاون وزیر صنعت اظهار داشت: ۷۰ درصد خریدهای میوه مردم از طریق میادین میوه و تره بار تأمین می‌شود و نرخ‌ها در این میادین نسبتاً مناسب است.

وی افزود: علاوه بر میادین میوه و تره بار ۸۰ نقطه دیگر هم در نظر گرفته شده که به صورت رایگان در اختیار باغداران و کسانی که میوه برای عرضه دارند قرار بگیرد تا بتوانند میوه با قیمت مصوب و بدون واسطه به مردم عرضه کنند.

قبادی گفت: همچنین در میادین میوه و تره بار نیز فضاهایی به صورت رایگان در اختیار عرضه کنندگان میوه برای عرضه مستقیم قرار می‌گیرد.

وی با اشاره به تفاوت قیمتی بین میادین میوه تره بار با سایر مراکز عرضه میوه اظهار داشت: با عرضه گسترده میوه به بازار انتظار می‌رود که قیمت در سایر مراکز عرضه غیر از میوه و تره بار نیز تحت تأثیر قرار بگیرد و به ثبات برسد ضمن اینکه با متخلفان و گران فروشان به شدت برخورد می‌شود که در راستای همین موضوع ۱۵ هزار و ۴۵۰ پرونده به تعزیرات معرفی شده تا با گران فروشی آن‌ها برخورد شود.

معاون وزیر صمت با بیان این که در شهر تهران ۵ هزار تن سیب و پرتقال و در سراسر کشور نیز ۴۰ هزار تن از این محصول با نرخ مصوب از طرف دولت برای به تعادل رسیدن بازار عرضه می‌شود تاکید کرد: با توجه به این که قیمت نارنگی طی روزهای گذشته افزایش داشته به استانداران مناطق غرب و شرق کشور این اختیار داده شده است که به اندازه نیاز از این محصول وارد کشور شود تا بازارش به تعادل برسد.

وی افزود: قیمت موز نیز با توجه به واردات صورت گرفته در حال حاضر در میادین اصلی به حدود ۴۵ هزار تومان رسیده که مقرر شده از فردا با عرضه گسترده به ۳۱ تا ۳۲ هزار تومان در مراکز عرضه عمده برسد و امیدواریم در بازار این محصول با کمتر از قیمت ۴۰ هزار تومان قابل خریداری باشد.

شرایط عرضه روغن بهبود می‌یابد

معاون وزیر صمت گفت: از چند روز گذشته قرار بر این شده است که همه میادین به لحاظ روغن تأمین شود و اگر بتوانیم همه میادین را از نظر روغن تأمین کنیم شرایط بهبود می‌یابد، ولی با توجه به عطش بازار این موضوع زمان بَر است.

قبادی با بیان این که به خاطر صف‌های تشکیل شده شرمنده مردم هستیم، افزود: در تأمین مواد اولیه روغن خوراکی مشکلی نیست و با توجه به این که میانگین مصرف کشور ۱۳۰ تا ۱۵۰ هزار تن است، تولید به ۲۰۰ هزار تن رسیده، ولی با توجه به کمبودی که در چند وقت اخیر در بازار وجود داشته تا تولیدات وارد بازار شود و بازار به تعادل برسد، کمی زمان لازم است.

منظورم این نبود که مردم خرید نکنند

وی با اشاره به سخن چند روز خود مبنی بر این که در صورت گرانی مردم میوه خریداری نکنند، اظهار داشت: منظور بنده این بود که مردم میوه و تره بار مورد نیاز خود را از میادین میوه و تره بار بخرند و از جاهایی که قیمت بالا دارند خریداری نکنند چرا که سزای گران فروشی نخریدن است و به هیچ وجه منظورم این نبود که مردم به طور کل میوه خریداری نکنند.

قبادی گفت: البته صدا و سیما در انتشار صحبت‌های بنده امانت داری کرد، ولی در برخی کانال‌ها و سایت‌ها حرف‌های من به گونه دیگری برداشت شد. طرف صحبت من مردم تهران بودند که از آن‌ها خواستم مایحتاج میوه خود را از مراکز میوه و تره بار با قیمت مصوب خریداری کنند و از مراکزی که گران فروشی می‌کنند خرید انجام نشود.

‌به گزارش خبرگزاری مهر، عباس قبادی معاون وزیر صنعت، معدن تجارت و دبیر ستاد تنظیم بازار صبح امروز جمعه ۲۲ اسفند از میدان اصلی میوه و تره بار تهران در بزرگراه آزادگان بازدید کرد.

وی در این بازدید با اشاره به اینکه قیمت میوه در میادین میوه و تره بار متعادل است، گفت: در روزهای آینده عرضه میوه به میادین میوه و تره بار افزایش می‌یابد و امیدواریم شاهد کاهش قیمت‌ها در بازار به واسطه این عرضه گسترده باشیم.

معاون وزیر صمت همچنین با اشاره به کمبود روغن در بازار افزود: برای جبران این کمبود، از فردا روغن در سراسر کشور به صورت گسترده عرضه می‌شود.

به گزارش خبرنگار مهر، علی اکبر شامانی مصوبه ستاد تنظیم بازار و بخشنامه دفتر مقررات صادرات و واردات وزارت صنعت، معدن و تجارت را به کلیه گمرکات اجرایی کشور ابلاغ کرد.

بر اساس این ابلاغیه، صادرات گوشت مرغ از ۲۰ اسفند ماه ممنوع شده است.

به گزارش خبرنگار مهر، کاظم خاوازی وزیر جهاد کشاورزی مصوبه شورای قیمت گذاری و اتخاذ سیاستهای حمایتی محصولات اساسی کشاورزی را مبنی بر آزاد بودن صادرات شیر خشک شتر را به دستگاه‌های ذی ربط ابلاغ کرد.

بر این اساس صادرات شیر خشک شتر با رعایت ضوابط فنی و بهداشتی و بدون اخذ هر گونه عوارض آزاد است.

همچنین مرجع تشخیص ماهیت شیر خشک شتر، سازمان ملی استاندارد تعیین شده است.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از سازمان مرکزی تعاون روستایی، پیرو فرمایشات اخیر مقام معظم رهبری مبنی بر عرضه مستقیم میوه برای تعدیل قیمت‌ها به نفع مصرف کنندگان و تولیدکنندگان سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران به منظور رفاه حال هم میهنان در نظر دارد با هماهنگی ستاد تنظیم بازار کشور و استانداران و شهرداران محترم، از طریق تولیدکنندگان و تشکلهای آنان اقدام به عرضه مستقیم میوه و صیفی جات در سطح کلان شهرها به ویژه تهران بزرگ کند.

لذا کلیه مدیران و مسئولین شهرک‌های مسکونی متقاضی می‌توانند برای استقرار عرضه کنندگان در شهرک‌های تحت مدیریت خود در تهران با شماره تلفن ۸۸۹۰۱۰۱۱ – ۰۲۱ و در استان‌ها با مدیریت تعاون روستایی استان مربوطه تماس بگیرند.

همچنین نهادهای دولتی و غیردولتی نیز می‌توانند به منظور تهیه میوه برای پرسنل خود با شماره فوق تماس بگیرند.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از سازمان مرکزی تعاون روستایی، پیرو فرمایشات اخیر مقام معظم رهبری مبنی بر عرضه مستقیم میوه برای تعدیل قیمت‌ها به نفع مصرف کنندگان و تولیدکنندگان سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران به منظور رفاه حال هم میهنان در نظر دارد با هماهنگی ستاد تنظیم بازار کشور و استانداران و شهرداران محترم، از طریق تولیدکنندگان و تشکلهای آنان اقدام به عرضه مستقیم میوه و صیفی جات در سطح کلان شهرها به ویژه تهران بزرگ کند.

لذا کلیه مدیران و مسئولین شهرک‌های مسکونی متقاضی می‌توانند برای استقرار عرضه کنندگان در شهرک‌های تحت مدیریت خود در تهران با شماره تلفن ۸۸۹۰۱۰۱۱ – ۰۲۱ و در استان‌ها با مدیریت تعاون روستایی استان مربوطه تماس بگیرند.

همچنین نهادهای دولتی و غیردولتی نیز می‌توانند به منظور تهیه میوه برای پرسنل خود با شماره فوق تماس بگیرند.

به گزارش خبرنگار مهر، بازار نهاده‌های دامی و محصولات پروتئینی در طول یک سال گذشته نوسانات زیادی را تجربه کرده و صنعت دام و طیور طی این مدت با چالش‌های زیادی مواجه بوده است. از مشکلات تأمین نهاده‌های دامی تا توزیع آنها و ایرادات سامانه بازارگاه تا نوسانات قیمت مرغ، گوشت و تخم مرغ که گرفتاری‌های زیادی را، هم برای تولیدکننده و هم برای مصرف کننده ایجاد کرده است.

در حال حاضر نیز در آستانه ایام عید قرار داریم و بازار مرغ و گوشت قرمز دچار التهابات فراوانی است و انتقادات زیادی در زمینه تأمین و توزیع نهاده‌های دامی مطرح است؛ گرانی اقلام مختلف اخیراً مورد انتقاد رهبر انقلاب نیز قرار گرفت و ایشان با ابراز ناخرسندی از گرانی‌ها و مشکلات معیشتی، گفتند: این وضع در آستانه عید «غُصه بزرگی» ایجاد کرده است. البته اجناس مانند میوه‌ها فراوان است اما قیمت‌ها بسیار بالا است که سود این قیمت بالا هم به جیب باغداران زحمتکش نمی‌رود بلکه نصیب دلال‌ها و واسطه‌های سودجو می‌شود و ضرر آن به مردم می‌رسد.(جزئیات بیشتر را اینجا بخوانید)

خبرگزاری مهر پیش از این در پیگیری «غُصه بزرگ»، در گزارشی با عنوان «حذف دلالان میوه در گروی اصلاح شبکه توزیع / سلف‌خران و توزیع کنندگان باید ساماندهی شوند» به علل گرانی در بازار میوه، در گزارشی با عنوان «‌بازار مرغ هر روز نابسامان‌تر می‌شود / مشکل، افزایش خرید احتیاطی مردم است یا کاهش تولید؟» به علل گرانی مرغ، و در گزارشی با عنوان «چرا در فروشگاه‌های زنجیره‌ای مرغ و روغن نیست؟ / دلالان خرید و قاچاق می‌کنند؛ ناچاریم زمانبندی کنیم» به علل گرانی و عرضه کم روغن نباتی در فروشگاه‌های زنجیره‌ای پرداخته بود.

اینک در گفتگویی با مرتضی رضایی، معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی به چالش‌های یکسال گذشته بازار نهاده‌های دامی که بنظر می‌رسد نقش مؤثری در گرانی‌های اخیر مرغ، تخم‌مرغ و گوشت قرمز داشته، پرداخته‌ایم؛ این مقام مسئول معتقد است بخشی از نهاده‌های دامی وارداتی با ارز ۴۲۰۰ تومانی از بازار آزاد سر درمی آورد و این ارتباطی به سامانه بازارگاه ندارد و دستگاه‌های نظارتی باید با ورود به مساله، موضوع را بررسی کنند. وی تاکید دارد که جوجه ریزی برای تولید مرغ به اندازه کافی انجام شده و اگر امروز در بازار با گرانی و عرضه ناکافی مرغ با قیمت مصوب مواجه هستیم، باید علت را شبکه توزیع جستجو کنیم. معاون وزیر جهادکشاورزی تاکید دارد که دلال‌ها در زنجیره تولید تا رسیدن گوشت قرمز به دست مردم، باعث افزایش ۱۵ تا ۲۰ درصدی قیمت می‌شوند و اگر حلقه‌های رسمی این زنجیره به یکدیگر متصل و دلال‌ها را حذف شوند، قیمت گوشت قرمز ۱۵ تا ۲۰ درصد کاهش می‌یابد.

مشروح گفتگو از نظر گرامی‌تان می‌گذرد:

مدت زیادی است که بحث الحاق لیست کارخانجات تأمین خوراک دام آماده به سامانه بازارگاه مطرح است و تأخیر وزارت جهاد کشاورزی در این زمینه انتقادات بسیاری را به دنبال داشته، آیا این کار انجام شده یا همچنان در دست پیگیری است؟

– حدود یک هفته قبل لیست ۲۵۰ کارخانه خوراک دام آماد به سامانه بازارگاه اضافه شد که البته مرحله اول کار بوده و در مرحله بعدی تمام کارخانجاتی که شرایط و ضوابط لازم (دارا بودن ضوابط بهداشتی، دارا بودن پروانه کار و فعال بودن واحد در سال‌های اخیر) را دارند، برای دریافت نهاده به سامانه الحاق می‌شوند.

در این برنامه‌ریزی کارخانجات مذکور نهاده را برای یک بار و به صورت تنخواه تحویل می‌گیرند تا بتوانند خوراک آماده را برای طیور تولید کنند و به صورت سیستماتیک یعنی با ثبت جزئیات در سامانه بازارگاه، آن را به مرغداران و دامداران تحویل می‌دهند. بنابراین هم اکنون مرغداران اعم از پرورش دهندگان جوجه گوشتی، مرغ تخم گذار، و مرغ مادر این انتخاب را دارند که از بازارگاه دان آماده تحویل بگیرند یعنی سهمیه خوراک خود را در سامانه بازارگاه به یک کارخانه تولید دان آماده تحویل داده و سپس، دان آماده را از کارخانه تحویل بگیرند؛ ضمن اینکه این مساله برای کارخانه هم کاملاً انتخابی است و کارخانه با زدن تیک مربوطه می‌تواند اقدام به دریافت سهیمه مرغدار و دامدار کند و هیچ اجباری در دریافت آن وجود ندارد. از مر غداران درخواست می‌کنم که در مقدار دان، زمان تحویل آن، کیفیت و قیمت خوراک آماده‌ای که از کارخانجات می‌گیرند، دقت کرده و این موارد را کنترل کنند.

طی ماه‌های گذشته که شاهد نابسامانی‌های گسترده در توزیع نهاده‌های دامی بودیم، بسیاری از رانت و احتمال فساد در توزیع نهاده‌های دامی از طریق سامانه بازارگاه سخن می‌گفتند و عنوان می‌کردند که این سامانه نتوانسته مأموریتی را که برایش تعریف شده، به درستی انجام دهد. در این زمینه چه توضیحی دارید؟

لازم است در باره نحوه کار سامانه بازارگاه توضیحاتی ارائه کنم؛ عملکرد کلی آن به این صورت است که یک قسمت ورودی دارد که واردکنندگان و بازرگانان و گاهی هم شرکت پشتیبانی امور دام، اطلاعات مربوط به نهاده‌ها را از طریق این قسمت وارد سامانه می‌کنند.

هم اکنون تمام مرغداران کشور اعم از اجداد، گله‌های مرغ مادر، گله‌های پرورشی چه در حوزه مرغ گوشتی و چه در حوزه مرغ تخم گذار، نهاده‌های مورد نیاز خود را به صورت سیستماتیک و هوشمند از بازارگاه دریافت می‌کنند یک قسمت فرایند و محاسبات دارد که هر مرغ دار چقدر و چه زمانی باید نهاده دریافت کند که به صورت هوشمند محاسبه و به مرغداران تخصیص داده می‌شود و خروجی کار نیز به این صورت است که اطلاعات مربوط به خریدها و تراکنش ریالی و اطلاعات کالایی همزمان به بازرگانان و واردکنندگان و خریداران (کارخانجات دان آماده) ارسال می‌گردد و بعد از حمل نیز اطلاعات حمل و انبار کالا ثبت می‌شود. در کنار تمام این موارد، محاسبات تراکنش‌های مالی نیز توسط سامانه بازارگاه ثبت می‌شود و حسن این کار آن است که هیچکس نمی‌تواند مدعی شود که شخص دیگری جای من خرید کرده است. بنابراین شفافیت کامل در توزیع نهاده‌ها وجود دارد بدون اینکه رانت یا موقعیت خاصی برای کسی ایجاد شود.

اما در ماههای اول فعال شدن سامانه، توزیع نه بصورت سیستمی بلکه با دخالت انسانی انجام می‌شد…

– سامانه بازارگاه حسابداری کالایی انجام می‌دهد، کاملاً مشخص خواهد بود که هر مرغداری چقدر نهاده دریافت کرده و هر بازرگان چقدر نهاده توزیع کرده، چقدر دست او مانده و چقدر باید توزیع کند؛ چقدر نهاده در کدام انبار رفته است و به تفکیک می‌توان گفت که هر استان چقدر نهاده گرفته و چقدر مصرف کرده است.

بازرگانان گاهی بدقولی می‌کنند و نهاده‌ای را که فروخته‌اند، دیر حمل می‌کنند گاهی نیز مشکل در تأمین و تخصیص ارز است که باعث می‌شود واردکننده نتواند اقدام به فروش نهاده کند قبلاً مرغداران با دو تا سه دست واسطه، نهاده را خرید می‌کردند اما با فعال شدن سامانه بازارگاه، این قابلیت وجود دارد که خود مرغدار به صورت مستقیم از واردکنندگان بزرگ نهاده می خرد و مرغداران عنوان می‌کنند که ما تازه متوجه شدیم شیوه خرید به چه صورت است و از حذف واسطه‌ها در این فرآیند رضایت دارند. ضمن اینکه شرایط به صورتی نیست که مرغدار مجبور باشد از یک واردکننده خاص خرید کنند و فقط برای یک وارد کننده رانت ایجاد شود، بلکه عموماً چند نهاده را چند شرکت واردکننده بصورت همزمان در سامانه بارگذاری می‌کنند و به دنبال آن، مرغدار انتخاب می‌کند که از کدام واردکننده خرید کند و وقتی بارگذاری انجام می‌شود تولید کننده کمتر از ۲ تا ۳ دقیقه می‌تواند خرید خود را انجام دهد.

هم اکنون سهمیه همه مرغداران در بستر سامانه بازارگاه تخصیص پیدا می‌کند؟

– بله، هم اکنون تمام مرغداران کشور اعم از اجداد، گله‌های مرغ مادر، گله‌های پرورشی چه در حوزه مرغ گوشتی و چه در حوزه مرغ تخم گذار، نهاده‌های مورد نیاز خود را به صورت سیستماتیک و هوشمند از بازارگاه دریافت می‌کنند.

اخیراً یکی از مسائلی که مورد انتقاد دامداران و مرغداران قرار گرفته، کندی در حمل و نقل نهاده‌های دامی است که گاهی تا ۴۰ روز نیز طول می‌کشد، دلیل این کندی در حمل و نقل چیست؟

– وقتی بازارگاه حواله را صادر می‌کند و خرید نهایی می‌شود، حواله بصورت خودکار به کارتابل بازرگان می‌رود و آنجا قرار می‌گیرد. در اینجا دو بحث مطرح است اول بازرگانان و دوم کرایه‌های حمل و نقل. بازرگانان گاهی بدقولی می‌کنند و نهاده‌ای را که فروخته‌اند، دیر حمل می‌کنند گاهی نیز مشکل در تأمین و تخصیص ارز است که باعث می‌شود واردکننده نتواند اقدام به فروش نهاده کند. به طور میانگین بار در کمتر از ۱۰ روز حمل می‌شود البته ممکن است به دلایلی که گفتم ممکن است بیشتر هم طول بکشد و همین جا من از مرغداران و رؤسای سازمان جهاد کشاورزی استان‌ها نیز خواهش می‌کنم این موارد را هم خودشان پیگیری کنند و هم برای پیگیری بعدی به معاونت اطلاع دهند.

شما تاکید دارید امکان تخلف در توزیع نهاده‌ها در بستر سامانه بازارگاه وجود ندارد، با این حال در دوره‌هایی با اینکه عرضه در بازارگاه به شدت محدود بود، در بازار آزاد نهاده به وفور وجود داشت و به چند برابر نرخ مصوب به مرغدار و دامدار فروخته می‌شد، این نشتی نهاده‌ها اگر از سامانه بازارگاه نبود، از کجا انجام می‌شد؟

– حدود ۴ ماه قبل که این نابسامانی‌ها وجود داشت، اختلال و کندی در تخصیص و تأمین ارز و نهایتاً تأمین نهاده به وجود آمده بود که منجر به ایجاد چنین مشکلاتی شد. زمانی که این فرایند تسهیل شد، بازارگاه نیز روال عادی کار خود را پیش گرفت. نهاده باید در بازارگاه نهاده عرضه شود که سامانه هم بتواند آن را توزیع کند، وقتی نهاده‌ای در سامانه ثبت نشود، چه چیزی باید توزیع شود؟

چرا نهاده‌ای که باید توسط واردکننده در سامانه عرضه شود، از بازار آزاد سر درمی‌آورد؟

– باید دید که چه سهمی از مصرف در بازار آزاد وجود دارد. در اینکه بازار سیاه و بازار آزاد وجود دارد، شکی نیست اما باید ببینیم چه سهمی از بازار را دارد. به طور میانگین ماهیانه ۸۰۰ هزار تن ذرت در سامانه بازارگاه فروخته می‌شود و باید دید که در بازار آزاد عرضه این محصول چقدر بوده؟ آیا ۵۰۰ تن ذرت عرضه شده یا ۱۰۰۰ هزار تن یا ۵۰۰۰ تن. به هرحال نسبت به عرضه آن در بازارگاه رقم بسیار ناچیزی است؛ البته همین میزان هم به هیچ عنوان قابل قبول نیست و طبق قانون، هم قاچاق محسوب می‌شود هم تخلف و تقلب.

نشتی نهاده‌های دامی از جایی جز بازارگاه انجام می‌شود و دستگاه‌های نظارتی باید با جدیت به این مساله ورود کنند و مچ متخلفان را بگیرند وقتی جایی در فضای مجازی آگهی می‌شود که ۱۰۰۰ هزار تن ذرت عرضه می‌شود باید با آن برخورد جدی صورت بگیرد. این نشتی از سامانه بازارگاه انجام نمی‌شود، نهاده‌ای که از بازارگاه در اختیار مرغداران قرار می‌گیرد فقط بر اساس کد یکتای مرغداران است و سهمیه مرغدار هزار تن نیست و همان میزانی را هم که می‌گیرد جوجه‌ریزی کرده و خودش استفاده می‌کند.

پس این نشتی قبل از ورود نهاده به بازارگاه انجام می‌شود؟

– نشتی جایی جز بازارگاه انجام می‌شود و دستگاه‌های نظارتی باید با جدیت به این مساله ورود کنند و مچ متخلفان را بگیرند. اگر این نشتی توسط مرغداران و دامداران انجام می‌شود باید با آنان برخورد جدی شود چون این نهاده‌ها با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد می‌شود اگر هم از جای دیگری انجام می‌شود باید آن را کشف کنند و اطلاعاتش را در اختیار ما نیز قرار دهند تا جلوی آنها را بگیریم.

یکی از مباحث مهمی که طی ماه‌های اخیر به مراتب آن را شنیده‌ایم معدوم کردن جوجه‌ها، توسط مرغداران بعد از دریافت سهمیه نهاده بود؛ یعنی مرغدار به استناد جوجه ریزی انجام شده، سهمیه نهاده دریافت می‌کرد و بلافاصله اقدام به معدوم کردن جوجه‌ها و فروش سهمیه نهاده در بازار آزاد می‌کرد؛ فراگیری این مساله طی یکسال گذشته چقدر بوده است؟

– ماهی شش تا هفت هزار واحد مرغداری گوشتی جوجه‌ریزی می‌کنند. بنابراین با جامعه و صنعت بسیار بزرگی سر و کار داریم که عموماً انسان‌های درستکاری هستند، به صورت موردی یا مصداقی ممکن است چنین اتفاقی افتاده باشد که مرغداری تقلب کر..